We spraken met Clark Scheffy, Thomas Overthun en Niko Vladimirov van IDEO. We hadden het over hun ontwerpen die we onbewust gebruiken in het dagelijks leven, over wat mensgericht ontwerpen is en over Piro, hun dansende geurverspreider die zijn debuut maakt in Milaan.
Blijf op de hoogte. Meld je aan voor onze nieuwsbrief en lees als eerste over onze nieuwe story’s, ontwerpen en evenementen.
Wie of wat is IDEO? En wat moeten onze lezers weten over IDEO?
Clark Scheffy
: OK, officieel is IDEO een wereldwijd consultancybureau voor design. We begonnen in 1978, maar dan in een iets andere vorm. Ons ontwerpproces is gericht op mensen en we gaan op zoek naar mogelijkheden om hun problemen op te lossen met design. We hebben momenteel veel vakgebieden in huis, van technische ontwerpen tot industrieel design, interactie, ruimteontwerp, merkstrategie, bedrijfsontwerp, systeemontwerp en een breed scala aan vaardigheden en specialismen.
Wat kun je onze lezers vertellen over jouw project met Moooi voor A Life Extraordinary in Milaan?
Thomas Overthun
: Piro, een dansende geurverspreider. Het idee was om iets te maken dat in je huis leeft, maar dan als een onafhankelijk wezen, een beetje zoals katten die hun eigen leven leiden en af en toe ineens opduiken. Het doel was om iets te maken dat in je huis woont en af en toe gezellig met je optrekt, net zoals de kat.. En je wat genegenheid geeft. Bij Piro plopt er dan een lekker geurtje uit, als een cadeautje.
Op een bepaalde manier kunt je Piro ook met een koekoeksklok vergelijken. Hij geeft niet alleen de tijd aan, elk uur geeft hij een kleine voorstelling. Dat moet niet per se, er zijn miljoenen klokken in de wereld die dat niet doen, maar iedereen kijkt er altijd naar, het verveelt nooit. Je verheugt je er altijd op, op die kleine dingetjes die hij doet. Dat is [Piro] zo ongeveer, maar die heeft nog veel meer in petto.
Je had het over een ontwerpproces dat gericht is op mensen. Wat houdt dat in en hoe werkt dat met een technologisch object dat geen problemen oplost, maar gewoon bestaat?
TO
: Het uitgangspunt is altijd de mens. We werken met de grootste tech-bedrijven ter wereld en maken objecten die vaak bedoeld zijn om je leven efficiënter te maken en alle functionele aspecten te stroomlijnen. En we vroegen ons af: is er een manier om dat los te laten en iets nieuws te bedenken met technologie dat ons gewoon blij maakt? Iets wat ons gelukkig maakt en ons vult met vreugde. Dus uiteindelijk bedacht Clark de term 'luxe technologie', luxe in de zin van iets dat de draak steekt met de gevestigde waarden.
CS
: We willen dat ons huis een thuis is vol vreugde, saamhorigheid, liefde en warmte. En dat heeft ons gebracht waar we nu zijn. Zou deze robot als een soort metgezel bedoeld zijn of eerder een interactieve hulp die je kan helpen om je bezoek op een leuke manier te ontvangen in je huis? En het idee van een lekkere geur vult je huis even met vreugde. Deze keuze was best spannend voor ons, omdat het niet de technologie is die functionele problemen oplost, maar eerder een emotionele interactie met mensen aangaat.
“Onze technologie moet gewoon meer persoonlijkheid krijgen.”
⸺ Clark Scheffy, Partner en Algemeen directeur van IDEO
Diepere emotionele relaties opbouwen met technologische objecten. Kun je ons daar iets meer over vertellen?
CS
: Wel, we hebben een klant die robotstofzuigers maakt. Die hebben ze niet specifiek ontworpen met een persoonlijkheid. Maar mensen geven ze vaak een persoonlijkheid. Ze krijgen een naam en worden bijna beschouwd als huisdieren. Ze maken er kleding voor, zoals kleine jasjes. Ze laten hun katten er ritjes op maken, maken er filmpjes van en zetten die dan op YouTube of Facebook. En door de manier waarop ze gebouwd zijn, maken ze geluidjes en bewegen ze op een bepaalde manier. Het is ook heel menselijk om ze dan een persoonlijkheid te geven.
Dat was een andere inspiratiebron voor ons. We dachten: misschien moeten we dat soort dingen ontwerpen? Misschien moeten we onze technologie gewoon meer personaliteit geven. Ik denk dat dat een trend is die niet meer weggaat. Onze technologische objecten zullen persoonlijkheden hebben en we gaan ze kiezen op basis van de relaties die we ermee willen hebben versus de functies die ze vervullen. Dat zijn vragen waar we echt enthousiast over werden en waar we gretig indoken.
Over personaliteiten gesproken. Je had het net over Piro, de dansende geurverspreider die jullie ontworpen hebben voor A Life Extrordinary Dus door er een naam aan te geven, kreeg het misschien ook een persoonlijkheid. Is dat opzettelijk? Zit er een verhaal achter Piro?
TO
: Als je een personage ontwerpt, werk je meestal met een achtergrondverhaal. Het verhaal van Piro is dat het gewoon een arbeider is die in een autofabriek werkt en aan de lopende band chassis last. En dan komt er een moment waarop hij zich realiseert dat het leven meer kan zijn dan steeds dezelfde geprogrammeerde bewegingen maken. Dit lassen, dat optillen, de hele dag door lassen. De robot [Piro] kapt er gewoon mee. ‘Er moet meer zijn in het leven’ en hij laat de fabriek achter zich. Het toeval wil dat een van de eerste dingen die hij tegenkomt een Moooi-winkel is en alle interessante objecten erin overweldigen hem. Er is een paard met een lampenkap op zijn hoofd en een kandelaar van kippengaas. De combinatie van vreugde, schoonheid en plezier zet een deur wagenwijd open. Er is een moment van transformatie en in het achtergrondverhaal krijgt de robot een make-over in de Moooi-winkel. Hij wordt opgepoetst en opgewaardeerd, hij wordt geadopteerd, komt bij de [Moooi]-familie en vindt zijn nieuwe doel. Dat is het hartverwarmende achtergrondverhaal.
Niko, jij bent de ingenieur. Hoe was het om een robot als Piro te bouwen?
Niko Vladimirov
: Ik bouw de robots, zoek de onderdelen, doe printwerk en doe allerlei dingen in verschillende ateliers. We hebben onze eigen werkplaats bij IDEO, met geweldige modelbouwers die tientallen jaren ervaring hebben en weten hoe ze letterlijk alles moeten maken. We rekenen dus heel erg op hen als we iets moeilijks willen maken. Een andere werkplaats helpt ons met de productie van de afwerking, de chrome onderdelen.
Het spannendste voor mij is de overstap van een technische mindset naar een meer creatieve mindset, iets moois maken van dit technische stuk. De robots zien er tamelijk ruw, industrieel en technisch uit. En wanneer we hun uiteindelijke mantel monteren, ondergaan ze een hele metamorfose. Je begint meteen te denken aan de vele mogelijkheden. We hebben nu een glimmend oppervlak. Wat kunnen we daarmee doen? Hoe maken we er iets soepels, iets sierlijks van?
Het was ook erg leuk om met Catie Cuan te werken door haar achtergrond als danseres. Ze kent gewoon alle terminologie, elke timing, alle bewegingen. Dat allemaal integreren in de robots en ze laten dansen.
TO
: Ja, ze dansen. En maken we een choreografie voor een ballet met kleine robots.
CS
: En het applaus gaat zeker ook naar Catie Cuan, de choreografe. Ze is een getrainde danseres en promoveert in werktuigbouwkunde. Ze heeft een fantastische TED Talk gehouden over dansen en robots. Zij is wat we nodig hadden om dit project tot leven te brengen: een expert die dansende robots een choreografie kan aanleren.
TO
: We doen niet elke dag aan robotballet. Zelfs met alle vakgebieden die IDEO rijk is, is dit een beetje een een vreemde eend in de bijt. En dan gaat die ook nog de wereld over. En dan komt het moment, met Catie erbij als belangrijke speler, dat we hem zien [Piro], in de kamer. Dan weet je: dit komt gewoon helemaal goed.
“Het spannendste voor mij is de overstap van een technische mindset naar een meer creatieve mindset, iets moois maken van dit technische stuk.”
⸺ Niko Vladimirov, werktuigbouwkundig ingenieur bij IDEO
Alles wat Moooi doet, maakt en bedenkt draagt bij aan ‘A Life Extraordinary’. Wat betekent A Life Extraordinary voor jou?
TO
: Als ontwerper voel ik me bevoorrecht omdat ik mijn stempel kan drukken op deze wereld, dat is wat ik er altijd leuk aan heb gevonden. Ik vind het heerlijk om dingen te zien gebeuren waar ik een aandeel in heb gehad, om mijn voetsporen achter te laten.
CS
: Ik wil fantastische ervaringen verzamelen. En even denken hoor, wat waren de de meest ‘extraordinary’ momenten in mijn leven? Ik heb bijvoorbeeld ooit gevoetbald in San Quentin, een zwaarbeveiligde gevangenis in Californië. Ik speelde tegen het team van de gevangenis. Dat vond ik ‘extraordinary’.
En het zal buitengewoon zijn om een voorstelling met een robotchoreografie te geven in Milaan. Niemand anders krijgt de kans om zoiets te doen. Dat zijn zo van die moment dat ik mezelf even moet knijpen. Overkomt me dit nu echt? Volgens mij is A Life Extraordinary gewoon ja zeggen. ‘Wil jij voetballen in een gevangenis?’ Ja! Het kan een slecht idee zijn, maar laten we het gewoon doen. En wil je een robot maken die kan dansen? Ehm, ja tuurlijk. Laten we het proberen.
NV
: Voor mij gaat [A Life Extraordinary] over een stapje terug doen en even op de pauzeknop drukken. Verwonderd en blij zijn en die momenten van verwondering en blijdschap echt beleven, of het nu om iets heel kleins gaat of iets gigantisch als een robot een choreografie zien dansen. Ik werd gelukkig van het proces, dat zal wel de reden zijn dat ik werktuigbouwkundige ben. Ik ben dol op gereedschap. Ik doe niets liever dan uitvogelen hoe je dingen kunt laten werken en ik hou van alle stappen die leiden tot een super product of een goede oplossing voor een bepaald probleem. Genieten van dat proces en proberen om er niet meteen door overweldigd te raken. Maar ook makkelijker de overstap kunnen maken van die eeuwig technische mindset naar op stap gaan en genieten van sociale interacties, niet alleen maar die nerd zijn die alleen maar achter een computer of CNC-machine zit te praten met robots. Voor mij gaat het dus om even afstand nemen, even pauzeren. Volgens mij is het moeilijk om gewoon te zeggen dat mindfulness iets goeds is.
“Technologie is er meestal om alles in ons leven efficiënter te maken. We vroegen ons af: is er een manier om dat los te laten en iets nieuws te maken met technologie waar we gewoon blij van worden? Iets wat ons gelukkig en blij maakt.”
⸺ Thomas Overthun, Executive Design Director IDEO